Mimfèfè Bífíá - NY
Bulu | Abui | Mvután Ô Sò'o | Fátane | English | Français | Eve'ela/Exemple | |||
1 | ê | nyal | ê bal, nyôl, nyúl | Kõnõk | to | expand | développer, s'étendre | ||
2 | ê | nyalan | ê bal, nyôl, nyúl | Kõnõk | to | self expand, expand self | se développer, s'étendre | ||
3 | nyafôlõ | benyafôlõ | fafôlõ | Èyõlè | résumé, curriculum vitae | curriculum vitae | |||
3 | ê | nyam | ê bam, ê fam, ê vam, ê yam, ê nyúm, jam, nlam | Kõnõk | to | impose | imposer | ê belan èjôé jôé ñgê ke ñgul jõé náa ô bo náa mõt èziñ á bo ê jam wo kômbõ ja'a a ê yi ê ki | |
4 | ê | nyaman | ê bam, ê fam, ê vam, ê yam, ê nyúm, jam, nlam | Kõnõk | to | impose oneself | s'imposer | ê bo náa woómíé ô bo jam èziñ ô njí bê na wo bo, ñgê ke jam ô njí b ê na wo kômbõ bo | |
5 | ê | nyañ | ê nyáñ, ê nyiñ, ê nyíñ, ê nyoñ, ê nyóñ, ê kañ, ê sañ | Kõnõk | to | characterize | charactériser | ||
6 | ê | nyañan | ê nyáñ, ê nyiñ, ê nyíñ, ê nyoñ, ê nyóñ, ê kañ, ê sañ | Kõnõk | to | self characterize, be/become characterized | se charactériser, être charactérisé | ||
7 | ê | nyasan | Kõnõk | to | be supposed | se supposer, être supposé | Wo nyasane sónd'ésáé éte dên. ("You are supposed (expected) to complete that work today."/"Tu es supposé finir ce travail aujourd'hui.") Ñne ne ñgá nyasane yem náa a a láa minsòs áyá? ("How was I supposed to know that he/she was lying (was telling lies)?"/"Comment pouvais-je savoir qu'il/elle mentait (disait des mensonges)?") |
||
6 | ê | nyasè | ê kasè, ê tyasè, ê vasè | Kõnõk | to | suppose | supposer | B'á jô na mõt a a nyasè náa jam é ne bêbêlá éyoñ a ê si'a kó na jam éte é ne bêbêlá. ("A person is said to suppose if he/she is guessing that the matter is true.") | |
7 | ê | nyat | ê nyet, ê nyút, ê kat, ê lat | Kõnõk | to | accentuate, emphasize | accentuer | Éyoñ a mbê a lêp bónê bé, a ñgá nyat ajô yà sémé benya ê bõtõ. ("When he was counselling his children, he emphasized the importance of respect for the elders.") | |
6 | ê | nyatan | ê nyotan | Kõnõk | to | self accentuate, emphasize self | s'accentuer | Bê ñgá yeme náa õkòn ô ñga nyatan éyoñ mevêñ mê ñgá tátè náa m'á kúí nye ôyêm. ("The realized that the disease was getting worse when some skin cuts started appearing on his tongue.") | |
7 | ê | nyáan | ê kpwáan, ê láan | Kõnõk | to | cancel self, annul self | s'annuler | ||
8 | ê | nyáé | ê jáé, ê kpwáé, ê láé, ê sáé, ê táé, ê tyáé, ê váé, ê yáé | Kõnõk | to | cancel, annul | annuler | B'á jô na mõt a a nyáé jam èziñ éyoñ a ê bo náa jam éte é bo teke boban an'é mbê na d'á boban. ("A person is said to annul or cancel something, such as an event, if that person makes sure the thing doesn't happen, such as the event doesn't, anymore."/"On dit qu'une personne annule quelque chose, tel qu'un événement, quand cette personne fait que la chose ne se produise plus, par exemple que l'événement ne se produise pas.") | |
9 | ê | nyák | ê nyak, ê nyik, ê nyuk, nyík, nyōk | Kõnõk | to | restrain | restreindre | B'á jô na b'á nyá'á mõt éyoñ b'á kamane náa á bo jam èziñ a wô'õ támê bo. Ève'án é ne náa bê ne nyá'á mõt aa zen ê ya ê bánê nye ê tyia náa á bo teke fô'ôsan. Bê ne nyá'á mõt aa ñgul minsõn. Bê ne fe nyá'á mõt aa mebiañ. Bê ne nyá'á mõt ê ndáa èsáé. | |
10 | ê | nyákan | ê nyokan | Kõnõk | to | restrain self | se restreindre | B'á jô na mõt a a nyákan éyoñ mõt ate a a vê émíén miñnè m'iziñ ê mfá'á yà jam èziñ. | |
11 | ê | nyá'é (nyá'aé) | ê tá'aé (tá'aé) | Kõnõk | to | act, take action | agir | ||
40 | ê | nyám | ê fám/ê fáme, ê sám/ê sáme, ê vám, ê yám | Kõnõk | to | bear doing something reluctantly | supporter stoïquement une douleur, faire contre son gré | https://www.webonary.org/bulu?s=nyam&search=Search&key=bum&pos=&semantic_domain=&search_options_set=1&match_whole_words=1&lang=en | |
349 | ê | nyáman | ê ndáman, ê wôman | Kõnõk | to | be stubborn or persistent, or show stubborness (in doing something), go on resolutely or stubbornly in spite of opposition, importunity, or warning | s'entêter (à faire quelque chose malgré une certaine opposition) | ||
408 | ê | nyáme | ê fáme, ê sáme | Kõnõk | to | mark an area such as piece of land | borner, installer une borne ou un object qui détermine une limite entre deux portions | ||
12 | ê | nyámêtan | ê nyamete | Kõnõk | to | self deform, be/become deformed | se déformer, être/devenir déformé | B'á jô na jôm j'á nyámêtan éyoñ jôm éte j'á tyéndè ávál é wô'õ tánê yénè. ("Something is said to be/become deformed if that thing changes the way it usually appears or the way it usually looks."/"On dit que quelque chose se déforme si cette chose change la manière qu'elle apparait souvent.") | |
13 | ê | nyámête | ê nyamete | Kõnõk | to | deform | déformer | B'á jô ne mbôbóm (mõt, èkpwelé, ñgê ke jôm èfê) w'á nyámête jôm èziñ éyoñ mbôbóm ôte w'á bo náa jôm éte é tyéndè ávál é wô'õ tánê yénè. ("An agent (person, tool, machine, etc) is said to deform something when that agent changes the way, such as the appearance or some other characteristics, of the thing that is being deformed."/"On dit qu'un agent (une personne, un outil, une mahine, etc) déforme quelque chose si cet agent change une ou plusieurs characteristiques, telle que l'apparence, de cette chose.") | |
14 | ê | nyán | ê nyáñ, nyát, tán | Kõnõk | to | falsify, prove or declare false | falsifier, prouver ou déclarer que quelque chose (comme une situation) est fause | ||
15 | ê | nyánan | ê yênan | Kõnõk | to | falsify self, prove self or declare self false (theory, etc) | se falsifier, se prouver ou se déclarer faux | ||
16 | ê | nyándè | ê kándè, kandé, sandè | Kõnõk | to | act as a role | jouer un role, se comporte comme, agir en tant que | ||
17 | ê | nyásan | ê nyálè, ê dásè, ê kásè | Kõnõk | to | praise self | se faire des éloges | ||
18 | ê | nyásè | ê nyálè, ê dásè, ê kásè | Kõnõk | to | praise | faire des éloges | ||
19 | ê | nyát | ê bát, ê kát, ê yát | Kõnõk | to | create a worry, make somebody worried | créer un souci (àune autre personne) | B'á jô na wo nyátê mõt èziñ éyoñ wo ê bo náa á tyelée nlêm ê yôp. | |
20 | ê | nyátan | ê bát, ê kát, ê yát | Kõnõk | to | worry (about a situation), be worried (about a situation) | se soucier (de quelqu'un, d'une situation, etc) | B'á jô na mõt a a nyátan éyoñ nlêm ô tyelê nye ê yô | |
21 | ê | nyekan | ê nyokan, ê nyak, ê nyik, ê nyuk, nyõ | Kõnõk | to | furnish | meubler | ènyekan (ndá, mvêndá): furnished (house, appartment)/(maison, apartement) meublé(e) | |
22 | e | nyelè | ê tyelè | Kõnõk | to | emphasize | mettre un accent vif sur quelque chose, insister sur quelque chose, montrer quelque chose avec force | ||
23 | ê | nyemesan | Kõnõk | to | interpret self | s'interprêter | |||
24 | ê | nyemese | Kõnõk | to | interpret | interprêter | |||
25 | ê | nyen | ê ben, dên, ê fen, ê nên, sên, ê ten, ê yên, zen | Kõnõk | to | define | définir | Éyoñ wo té ésut, á dañe dañ ê jí é nêe nsámbá bõt, wo yiane nyen ê jôm wo ê yi mfá'á y'ésut éte. ("When you create an organization, especially one that involves people, you should define what you are expecting from that organization."/"Quand tu crées une organisation, surtout une qui est faite pour des êtres humains, tu devrais définir ce que tu espères de cette organisation.") | |
26 | ê | nyenan | ê ben, dên, ê fen, ê nên, sên, ê ten, ê yên, zen | Kõnõk | to | define self | se définir | ||
27 | ê | nyendè | ê sendè | to | interact | interagir | |||
28 | ê | nyeñ | ê nyáñ, ê nyoñ, ê nyiñ, ê nyíñ, ê leñ, ê veñ | Kõnõk | to | hospitalize | hospitaliser | Món≖ wom a a kon abui. Ñgeñgáñ w'á l≖p ma náa b≖ nyeñe ny≖. ("My kid is sick. The doctor recommended that she be hospitalized."/"Mon enfant est malade. Le médecin a conseillé qu'on l'hospitalise.") A ne ñnyeñán. ("He/She is hopitalized."/"Il/Elle est hospitalisé(e).") |
|
29 | ê | nyeñan | ê nyáñ, ê nyoñ, ê nyiñ, ê nyíñ, ê leñ, ê veñ | Kõnõk | to | hospitalize self | s'hospitaliser | ||
481 | ê | nyeñebe | " | ê nyeñeban | Kõnõk | to | reconsider, consider again especially with a view to changing or reversing | reconsidérer, considérer quelque chose encore surtout dans le but de la changer | |
30 | ê | nyeñgan | ènyeñge | Kõnõk | to | exclude self | s'exclure | ê vaa ê woómíén ê vôm wo ê yiane bo | |
31 | ê | nyeñge | ènyeñge | Kõnõk | to | exclude | exclure | ê kamane náa mõt á nyíin ê vôm a ê yiane bo ê ñgul ya ê nyíin, ñgê ke ê kamane mõt á bo mvôn ya ê vôm a ê yiane bo mvôn ê vaa ê mõt ê vôm a ê yiane bo, ñgê ke ê vaa jôm ê j'á yiane bo |
|
32 | nyeñgê | menyeñgê | nyañgá | Èyõlè | inferiority | inferiorité | |||
33 | nyeñgê-nyeñge | menyeñgê-nyeñge | Õfôp | inferiorly | inférieurement | ||||
34 | nyenyom | menyenyom | ê nyum, ê nyùm, ê som | Kõnõk | distinctive | distinctif | |||
867 | ê | nyè'an | ê sè'è, ê nyak, ê nye'e, ê nyik | Kõnõk | to | recommend | recommender | ||
867 | ê | nyè'è | ê sè'è, ê nyak, ê nye'e, ê nyik | Kõnõk | to | recommend self | se recommender, recommender soi-même | ||
367 | ê | nyé'è | ê bé'è, ê wé'è, ê yé'è | Kõnõk | to | obtain | obtenir | ||
298 | ê | nyêban | ê nyap, ê bêp, ê lêp, nyêp, ê têbe, ê yêbe, têp, mvêp | Kõnõk | to | impress self | s'impressionner | ||
36 | ê | nyêk | ê nyak, ê nyik, ê nyuk, nyík, nyōk | Kõnõk | to | authorize | authoriser | ||
37 | ê | nyêkan | ê nyokan | Kõnõk | to | authorize self | s'authoriser | ||
38 | ê | nyên | ê nyan, ê lên, ê yên, nyìn, sên ntyên | Kõnõk | to | give responsibility | responsabiliser | Nan' a ñgá kúí mimbú awôõm-a-muam, ê nde ésaá a ñgá nyên ê nye. ("As soon as (s)he became 18, his/her father gave him/her responsibilities."/"Dès qu'il/elle avait eu 18 ans, son père l'avait responsabilisé(e).") | |
39 | ê | nyênan | ê nyan, ê lên, ê yên, nyìn, sên ntyên | Kõnõk | to | take responsibility, become responsible | se responsabiliser | Nanê a ñgá kúí mimbú awôõm-a-muam, émíén ve ê nyênan. ("As soon as (s)he became 18, he/she became responsible."/"Dès qu'il/elle avait eu 18 ans, il/elle devint responsable.") | |
40 | nyênê-nyene | èyên | Õfôp | responsibly | responsablement, de manière responsable | Amú Ébalé a ne ñgõmõtõ, a a bo mam mêse nyênê-nyene. ("Because Ebale est (very) organised, he always acts responsibly."/"Parce que Ébalé est bien organisé, ile se comporte toujours de manière responsable.") | |||
41 | ê | nyêñ | ê nyáñ, ê nyiñ e nyíñ, ê nyoñ, ê nyóñ | Kõnõk | to | isolate | isoler | ê télè fefêl, ê télè ê ñgbwák | |
42 | ê | nyêñan | ê nyáñ, ê nyiñ e nyíñ, ê nyoñ, ê nyóñ | Kõnõk | to | isolate self | isoler | ê téléban ê fefêl, ê téléban ê ñgbwák | |
43 | ê | nyêñêban | ê nyeñeban | Kõnõk | to | be/become isolated | être/devenir isolé | ||
44 | nyênyáé | benyênyáé | fêfáé, mbêbáé, njêjàé | Õfát, Õfôp | same | même | aválê dá anê jôm èfê ñgê ke jam afê Bía nyê bí ñgá bo nyênyáé èsáé; ê nde amú jé õ ñgá dañe yá'ane nyê? ("He/She and I did the same work; then why did you pay him/her more?"/"Lui/Elle et moi avions fait le même travail; pourquoi lui as-tu payé plus?") |
||
298 | ê | nyêp | ê nyap, ê bêp, ê lêp, nyêp, ê têbe, ê yêbe, têp, mvêp | Kõnõk | to | impress | impressionner | Me ne ñnyêban. _("I am impressed."/"Je suis impressionné.")_ | |
45 | ê | nyêt | ê bêt, ê têt | Kõnõk | to | alphabetize | alphabétiser | ê tili ntá'á bífíá yà ñgúmba ñkób'èziñ | |
46 | ê | nyêtan | ê bêt, ê têt | Kõnõk | to | self alphabetize, alphabetize self (a computer application, an application, etc, can be made to alphabetize self) | s'alphabétiser | ||
47 | ê | nyim | ê nyum, ê nyùm | Kõnõk | to | indulge | se livrer à un plaisir, se donner un plaisir | ê nyiman | |
48 | ê | nyit | ê nyet, ê dit, ê vit, nyát | Kõnõk | to | register on paper, on an electronic database, etc (vehicle, piece of land, pattent, copyright, etc) | immatriculer, créer une immatriculation (véhicule, pattente, droits d'aueur, etc) ou un titre officiel (titre foncier, etc) | ||
49 | ê | nyitan | ê nyet, ê dit, ê vit, nyát | Kõnõk | to | self register on paper, on an electronic database, etc (vehicle, piece of land, pattent, copyright, etc) | s'immatriculer, se créer une immatriculation (véhicule, pattente, droits d'aueur, etc) ou un titre officiel (titre foncier, etc) | ||
54 | ê | nyíban | ê bíbi, ê jíbi, díbi | Kõnõk | to | confirm self | se confirmer | B'á jô na jam d'á nyíban éyoñ jam éte ébíén d'á líti náa é ne anê d'á yiane yénè ñgê k'avál avé d'á yiane boban. | |
54 | ê | nyíbi | ê bíbi, ê jíbi, díbi | Kõnõk | to | confirm | confirmer | B'á jô na mõt aa nyíbi éyoñ mõt ate a a jô ñgê ke náa a a líti náa jame-sí jame-ka é ne bêbêlá. ("A person is said to confirm if he/she is saying, showing, or demonstrating that the issue that is being discussed is true and/or correct."/"On dit qu'une personne confirme, si cette personne dit, montre ou démontre que l'affaire (ou situation) dont on est en train de parler est vraie et/ou correcte.") | |
50 | ê | nyí'an | ê dí'i, ê lí'i, ê tyí'i | Kõnõk | to | self display | s'étaller, afficher | ||
51 | ê | nyí'i | ê dí'i, ê lí'i, ê tyí'i | Kõnõk | to | display | étaller, s'afficher | ||
348 | nyí'iten | benyí'iten | nyiin + èten | Èyõlè | ("quadsyllable") | ("quadsyllabe") | |||
348 | nyí'iten-nyí'iten | benyí'iten-benyí'iten | nyiin + èten | Õfôp | ("quadsyllablically, in a quasyllabic manner") | ("quasyllabiquement, de manière quasyllabique") | |||
348 | nyí'itena'a | nyí'itena'a | nyiin + èten | Èyõlè | ("quadsyllabism") | ("quasyllabisme") | |||
348 | nyínyí'iten | binyínyí'iten | nyiin + èten | Õfát | ("quadsyllabic") | ("quasyllabique") | |||
52 | ê | nyít | ê fít, ê nyet, ê yít, nyát, tít | Kõnõk | to | synchronize | synchroniser | B'á jô na mam m'á nyít éyoñ m'á boban nsámbá. | |
53 | ê | nyítan | ê fít, ê nyet, ê yít, nyát, tít | Kõnõk | to | synchronize self | se synchroniser | B'á jô na jam èziñ d'á nyítane jam afê éyoñ ê jam ôsú d'á bo náa ê jam ê baá é bobáan nsámbá a ê jam ôsú.. | |
555 | ê | nyínan | nyíin | Kõnõk | to | self quadruple, multiply self by 4 | se quadrupler, se multiplier par 4 | ||
607 | nyíndík | benyíndík | kíndík | Èyõlè | phalange | phalange | |||
260 | ê | nyíni | nyíin | Kõnõk | to | quadruple, multiply by 4 | quadrupler, multiplier par 4 | ||
746 | ê | nyok | ê nyokan, ê nyak, ê nye'e, ê nyik, ê nyuk, nyík | Kõnõk | to | reciprocate | réciproquer | Éyoñ mõt a ê bo wo mvam, wo ê fe wo yiane búlan nye mvam. Wo yiane nyo' ê mvam mõt a ê bo wo. ("When somebody shows you kindness, you too should return kindness. You should reciprocate the good deeds people do to you."/"Quand quelqu'un te fait du bien, tu devrais retourner ce bien. Tu devrais réciproquer les bonnes oeuvres des gens envers toi.") | |
35 | ê | nyo'olan | ê bo'olõ, ê do'olõ, ê fo'olõ | Kõnõk | to | think that self is responsible for a certain problem | s'en vouloir à soi-même | ||
36 | ê | nyo'olõ | ê bo'olõ, ê do'olõ, ê fo'olõ | Kõnõk | to | think that somebody is responsible for a certain problem | en vouloir à quelqu'un | ||
37 | ê | nyom | ê nyum, ê nyùm, ê jom, ê som | Kõnõk | to | distinguish | distinguer | ||
38 | nyoñgó | menyñgó | nyañgá | Èyõlè | speed | vitesse | èjó'o nyoñgó: low speed/vitesse inférieure èjójó'o nyoñgó: high speed/vitesse supérieure |
||
25 | ê | nyooé | ê booé, ê looé, ê tooé | Kõnõk | to | circle, move in a circle | encercler, bouger comme dans un cercle | ||
480 | ê | nyos | ê tos, ê wos | Kõnõk | to | set fire | incendier | ê bo náa jôme èziñ, anê ndé ñgê k'èvúlút, é nyoñe ndúan | |
481 | ê | nyosan | ê tos, ê wos | Kõnõk | to | set self on fire | s'incendier | ê bo náa jôme èziñ, anê ndé ñgê k'èvúlút, é nyoñe ndúan | |
39 | ê | nyot | ê not, nyát | Kõnõk | to | page, 1. create pages in a document, 2. send a message using a pager, 3. act as a pager | paginer, 1. créer les pages d'un document, 2. envoyer un message en utilisant une machine | ||
39 | ê | nyotan | ê not, nyát | Kõnõk | to | page self, 1. create own pages in a document (words processors have that ability), 2. send a message to self using a pager | se paginer, 1. se créer les pages dand un document (les processeurs de texte ont la capacité de le faire), 2. s'envoyer un message en utilisant une machine | ||
493 | nyôñgôlõ | benyôñgôlõ | jôñgôlõ | Èyõlè | hurricane | ouragan | |||
148 | ê | nyôõn | ê vôõn | Kõnõk | to | intone, intonate | entoner | ê kóbõ anê ñyiánê jiá | |
40 | ê | nyóan | ê lóé, ê tóé, ê vóé, dóé, fóé, kóé, móé, sóé | Kõnõk | to | structure self | se structurer | ê nyóéban: to be structured/être structuré | |
40 | ê | nyóé | ê lóé, ê tóé, ê vóé, dóé, fóé, kóé, móé, sóé | Kõnõk | to | structure | structurer | ||
346 | ê | nyók | ê nyak, ê nyik, nyak, nyōk | Kõnõk | to | regionalize, create a region, make (an area) into a region | régionalise, se créer une région, se transformaer en une région | ||
346 | ê | nyókan | ê nyokan | Kõnõk | to | regionalize self, transform or make self into a region | se régionaliser, créer une région, transformaer (un endroit) en une région, faire qu'un endroit devienne une région | ||
7 | ê | nyólõ | ê vólõ, ê nyólan | Kõnõk | to | familiarize self | se familiariser | ê yem ê jam amú ábui ê fasán, amú ñmoán ábui aa jam éte | |
41 | ê | nyón | ê fón, ê kón, ê lón, ê món, ê wón, bón, tón | Kõnõk | to | value | valoriser, mettre en valeur | B'á jô na mõt a a nyón éyóñ mõt ate a a líti betaa mfí yà jam èziñ. ("A person is said to value something if that person consider that thing with high importance."/"On dit qu'une personne valorise quelque chose si cette personne place une grande importance dans cette chose.") | |
42 | ê | nyónan | ê fón, ê kón, ê lón, ê món, ê wón, bón, tón | Kõnõk | to | self-value, be valued, value oneself | se mettre en valeur, être mis en valeur | B'á jô na mõt a a nyón ñgê mõt ate a a líti abím avé a nê mfí. ("A person or thing is said to self-value or to value himself or itself he or it is showing how necessary or important he or it is."/"On dit qu'une personne ou une chose se met en valeur si cette chose ou cette personne montre à quelle point (ou niveau) elle est importante ou nécessaire.") | |
43 | ê | nyóñetan | ê sóñetè/sóñetõ | Kõkõk | to | become drunk | s'énivrer, devenir ivre | ||
44 | ê | nyóñetõ | ê sóñetè/sóñetõ | Kõkõk | to | get somebody drunk | ivrer quelqu'un, faire boire quelqu'un, faire en sorte que quelqu'un devienne ivre | ||
45 | ê | nyóo | ê nyáa, ê nyíí, ê nyúu, ê kòo, ê yòo | Kõnõk | to | exercise | exerciser | ê nyóan: to self-exercise/s'exercer | |
46 | ê | nyóoé | ê kóoé, ê vóoé, ê yóoé | Kõnõk | to | cost, be expensive | couter, être cher | B'á jô na jôm j'á nyóoé táñe-sí táñe-ka éyoñ mõt a ê yiane yá'ane táñ ète ású na a nyoñe jôm éte. ("Something is said to cost a certain amount if a person has to pay that amount to acquire (or take possession of) that thing."/"On dit que quelque chose coute tel ou tel prix si on doit payer ce prix pour acquérir (ou prendre possession de) cette chose.") Mfóndé ôte ô ñgá nyóoé ma beká mintet zañgbwál aa mewôm mêtáan. ("That shirt cost me 750."/"Cette chemise m'avait coûté 750.") Èvùs éte é ñgá nyóoé ma èsáé. ("That mistake cost me my job."/"Cette erreur m'avait coûté mon travail.") |
|
47 | ê | nyós | fós | Kõnõk | to | encourage | encourager | ||
48 | ê | nyósan | fós | Kõnõk | to | self-encourage | s'encourager, prendre son courage | ||
49 | ê | nyõé | ê bôé, kôé, ñgôé, tôé, ê võé | Kõnõk | to | reason | raisonner | B'á jô na wo nyõé mõt éyoñ wo kóbõ nyê aa zen ê ya náa mía nyê mí kui tyiñ mfá'á yà jam é nê bêbêlá. ("You are said to reason somebody whenm you talk to him with the goal of you both arriving to the conclusion of what is true."/"On dit que tu raisonnes une personnes quand tu lui parles dans le but que vous deux arriviez à la conclusion de ce qui est vrai.") | |
885 | ê | nyõk | ê nyak, ê nyik, ê nyuk, nyík, nyōk | Kõnõk | to | embark | embarquement | ||
868 | ê | nyõkan | ê nyak, ê nyik, ê nyuk, nyík, nyōk | Kõnõk | to | embark self | s'embarquer | ||
51 | ê | nyõm | ê bõm, vôm, ê kõm, zõm | Ômeñ | to | oblige | obliger | A ñgá nyõm bê na bê mane lí safía áfúp ése. ("He made them mow the grass on the whole field."/"Il les avait obligé à débroussailler tout le champ.") Me sê ñgul ya ê nyõm ê wo náa ô sémè ma. ("I can't make you respect me."/"Je ne peux pas t'obliger de me respecter.") |
|
52 | ê | nyõman | ê bõman, võman | Ômeñ | to | be obliged | être obligé, se sentir obligé | Akúsábo bí á wô'ô zaé, ô njí ke nyõman náa ô señ bía bidí. ("Although we are hungry, you don't have to serve us food."/"Bien que nous ayons faim, tu n'es pas obligé de nous servir la nourriture.") | |
53 | ê | nyõs | kõs, nyas | Kõnõk | to | adopt | adopter | ||
54 | ê | nyõsan | kõs, nyas | Kõnõk | to | self adopt, be/become adopted | se faire adopter | ||
498 | ê | nyõt | ê nyet, ê not, nyát | Kõnõk | to | clutter, fill or cover with scattered or disordered things that impede movement or reduce effectiveness | encombrer | ||
498 | ê | nyõtan | ê nyet, ê not, nyát | Kõnõk | to | clutter self, fill or cover self with scattered or disordered things that impede movement or reduce effectiveness | s'encombrer | ||
37 | ê | nyôan | ê nyían, ê kôan, ê sôan, ê wôan | Kõnõk | to | bore self | s'ennuyer | M'a "nyôan". A a "nyôan". ("I am bored. He/She is bored."/"Je m'ennuie. Il/Elle s'ennuie.") | |
1001 | ê | nyôm | ê nyem, ê nyum, ê nyúm, ê lôm, nyám (ê wú nyám) | Kõnõk | to | idolize | idolâtrer | ê lu'u jôm èziñ anê ñgê é ne zambê | |
1001 | ê | nyôman | ê nyem, ê nyum, ê nyúm, ê lôm, nyám (ê wú nyám) | Kõnõk | to | idolize self | s'idolâtrer | ê lu'u woómíén anê ñgê õ ne zambê | |
22 | nyôndõ | benyôndõ | fôndõ | Èyõlè, Õfát | mocha | mocha | |||
148 | nyônô-nyõnõ | binyônõ-nyõnõ | ê vôõn | Õfôp | intonationally, in the manner of an intonation | intonationnellement, à la manière d'une intonation | |||
55 | nyôñgôlõ | benyôñgôlõ | jôñgôlõ | Èyõlè | proceeds, the total or net amount somebody gets (and brings somewhere, such as at home) after a sale or an activity | produit, le montant total ou net qu'une personne reçoit (et apporte quelque part, tel qu'à la maison) après une vente ou une activité quelconque | |||
37 | ê | nyôõ | bôõ, bôõ, ê sôõ, ê tôõ, ê yôõ | Kõnõk | to | bore | ennuyer | A a "nyôõ" ma. ("He/She is bodering me. He/She is boring me."/"Il/Elle me dérange. Il/Elle m'ennuie.") | |
341 | ê | nyôt | ê bôt, ê kôt, ê tôt | Kõnõk | to | include | inclure | ê Être jômê jíá yà ábui ê bíôm; ê Être jôm ê zàñe bíôm bíbàé | |
342 | ê | nyôtan | ê fôtan | Kõnõk | to | include self | s'inclure | ê futi ê woómíén ê vôm ábui ê bíôm bifê bí né; ê futi ê woómíén ê àñe bíôm bíbàé | |
476 | ê | nyuban | ê nyum, ê nyap, nyúp | Kõnõk | to | metallize self, make self become a metal | se métallizer, devenir un métal | ||
58 | ê | nyulan | ê bulu, ê wulu, dulu | Kõnõ | to | be/become allowed | se permettre, être permis de faire quelque chose | ||
59 | ê | nyulu | ê bulu, ê wulu, dulu | Kõnõ | to | allow | permettre | ||
60 | ê | nyumu | ê bumu, ê nyum | to | skate | patiner, faire du patinage | |||
61 | ê | nyun | ê bun, ê kun, ñgun, ê vun | Kõnõk | to | transition | transitionner | éyoñ jôm j'á tyéndè (ñgê ke ê kôñêlan) ávál é wô'õ támê yénè | |
61 | ê | nyunan | ê bun, ê kun, ñgun, ê vun | Kõnõk | to | transition self, change self from one stats to another | transitionner | éyoñ jôm j'á tyéndè ébíén (ñgê ke náa j'á kôñêlan ébíén ávál é wô'õ támê yénè | |
62 | ê | nyuñ | ê nyáñ, ê nyiñ e nyíñ, ê nyoñ, ê nyóñ | Kõnõk | to | bill, create a bill | facturer, créer une facture | ||
63 | ê | nyuñan | ê nyáñ, ê nyiñ e nyíñ, ê nyoñ, ê nyóñ | Kõnõk | to | be billed, become billed | être facturé | ||
476 | ê | nyup | ê nyum, ê nyap, nyúp | Kõnõk | to | metallize, make something become a metal | metallizer, faire que quelque chose devienne un métal | ||
64 | ê | nyus | ê kus, ê vus | Kõnõk | to | deliver | livrer | B'á jô na mõt a a nyuse jôm èziñ éyoñ mõt ate a ê nyoñ jôm éte a kalánê mõt mfê. ("Somebody is said to deliver something if he takes something and hand it over to someone else or give it to another entity."On dit qu'une personne liver quelque chose si cette personne prend la chose et la tend ou la donne à une autre personne.") | |
65 | ê | nyusan | ê kus, ê vus | Kõnõk | to | self-deliver (to the police, to the authorities, etc) | se livrer, abandonner (aux autorités, à la poplice, etc) | ||
66 | ê | nyut | ê kut, ê nút, nyát | Kõnõk | to | attack | attaquer | ||
66 | ê | nyutan | ê kutan | Kõnõk | to | attack self (such as cells in a body) | s'attaquer | ||
19 | ê | nyúban | ê fúbu, ê kúbu, ê súbu | Kõnõk | to | check self, inspect self, examine self | se vérifier soi-même | ||
19 | ê | nyúbu | ê fúbu, ê kúbu, ê súbu | Kõnõk | to | check, inspect, examine | vérifier, inspecter, éxaminer | ||
546 | ê | nyúk | Kõnõk | to | precipitate | précipiter | |||
777 | ê | nyúkan | Kõnõk | to | precipitate self | se précipiter | |||
67 | ê | nyúñ | ê nyáñ, ê nyiñ e nyíñ, ê nyoñ, ê nyóñ | Kõnõk | to | monumentalize | monumentaliser | B'á jô na ayoñ d'á nyúñ jam èziñ éyoñ ayoñ éte d'á lôñ jôm èziñ d'á ye bo náa bõt bê símesan mõt èziñ, jôm èziñ, ñgê ke jam èziñ. ("A peuple is said to monumentalize something when that people builds something that will help people remember a person, an object, or an event.") |
A | B | D | E | F | H |
I | J | K | KPW | L | M |
N | ÑG | ÑGBW | Ñ | NY | O |
P | S | T | TY | U | V |
W | Y | Z |
Añga' Biyõlè | Mbôka'a | Ê Nyií Õsú
Ñgê ô yên'évus éziñ ñgê ke jôm éziñ j'a síli ñkõmán, bí á ye yêne meva' ñgê w'á ye kate bíà.
Si vous trouvez une erreur ou quelque chose qui a besoin d'être corrigée, faites nous savoir.
If you find an error, a mistake, or a correction that should be taken care of, please let us know.
Mvôk | Copyright, © 2006-2023, Ñkóbõ Búlu | | | Nyõ'ô Bíá |