Mimfèfè Bífíá - S
Bulu | Abui | Mvután Ô Sò'o | Fátane | English | Français | Eve'ela/Exemple | |||
1 | ê | saban | ê kaban, ê sában, ê yaban | Kõnõk | to | be interrested, show interest (in something, someone, etc) | être interessé(e) | B'á jô na mõt a a saban jam èzin éyoñ mõt atê a a líti náa jam éte é ne nyê b etaa mfí, á dañê dañ ású dé nyê émíèn. ("Somebody is said to be interested if he shows some regards towards somebody or something."/"On dit qu'une personne est interestée à quelque chose si cette personne manifeste un attachement ou profit personnel dans ce que cette chose fait ou ce que cette chose représente.") | |
2 | ê | sabe | ê kabe, ê tabe, ê yabe | Kõnõk | to | interest | interesser | ||
12 | ê | saa | ê wú zaé | zaé, ê daa, ê vaa | Kõnõk | to | starve an entity (a person, a country, an organization, etc), cause an entity (a person, a country, an organization, etc) to lack food (for a while) | affamer une entité (une person, un pays, une organisation, etc) à manquer de nourriture, causer une entité à manquer de nourriture | |
12 | ê | saé | ê wú zaé | zaé, mvaé, ê sañ | Kõnõk | to | starve, become hungry (for a while) | s'affamer, manquer de nourriture pendant une (longue) période | |
3 | ê | sam | sàm | Kõnõk | to | flourish, produce a flower (for a tree, an herb, etc), reach the point of success | fleurir, porter des fleurs (pour un arbre, une herbe, etc), atteindre le point du succès | ||
4 | ê | sameke | ê samele, ê samese | Kõnõk | to | edit (a document, a report, etc) | éditer(un document, un reportage, etc) | Ê mbôle ñkañete ô mbê áyap, a ñgá yiane sameke wõ náa á se'ée wô, ä á lítí ve bífas bí nêe mfí. ("Since the report was lengthy, he had to edit it to make it short and show only the sections that were beneficial."/"Comme le reportage était long, il avait entrepris de l'éditer pour le racourcir et montrer only les sections qui étaient bénéfiques.") | |
5 | ê | sametan | ê nyamete | Kõnõk | to | discharge self, cause self to loose charge | se décharger, se faire perdre ou se faire enlever la charge | ||
6 | ê | samete | ê nyamete | Kõnõk | to | discharge, cause something to loose charge | décharger, causer que quelque chose perdre ou se fasse enlever la charge | ||
7 | ê | sat | ê sa, ê kat, ê kpwat, ê lat | Kõnõk | to | nourish | nourrir | ||
8 | ê | satan | ê sótan, ê bátan | Kõnõk | to | self-nourish, be/become nourished | se nourrir, être/devenir nourri | ||
785 | ê | sán | ê son, sôn, sùn | Kõnõk | sign (a document, etc) | signer (un document, etc) | |||
785 | ê | sánan | ê son, sôn, sùn | Kõnõk | self sign (a document, etc), sign each other (documents, etc) | se signer (un document, etc) | |||
9 | ê | sáa | ê báa, ê fáa, ê láa, ê nyáa, ê yáa | Kõnõk | to | symmetrize, make symmetric | symmétriser, rendre symmétrique | Éyoñ wo ê kañ mõt ñgê ke tít, áfêp, wo yiane sáa ê nlô aa abum ndembên mís, mó, aa mebo m'á ye funan. ("When you are drawing a person or an animal (on paper), you must symmetrize the head and the stomach so the eyes, the hands, and the feet would be similar."/"Quand tu dessines une personne ou un animal (sur du papier), veilles à ce que tu symmétrizes la tête et le ventre afin que les yeux, les mains, et les pieds se ressemblent.") | |
10 | ê | sábe | ê sáme, ê sában | Kõnõk | to | hope | espérer | ||
11 | sábê-sabe | besábê-sabe | tyabê-tyabe | Õfôp | interestingly | interessament | |||
465 | sáfen | mesáfen | mfen, Sátan | Èyõlè | (a, the) devil | diable | |||
13 | ê | sámênye | ê sámêle | Kõnõk | to | disassemble something that had been put together | démonter quelque chose qui était assemblée | Éyoñ bí ñgá yêne na tawôlõ ate a teke fe bía volõ, ê nde bí ñgá sámênye nyê, anê bí ñgá wua bifús y'été ê mbúan. ("When we concluded that the table had become useless, we disassembled it and put the pieces in the trash."/"Quand nous avions conclut que cette table était devenue inutile, nous l'avions démontée et avions mis les pièces à la poubelle.") | |
14 | ê | sáñ | ê káñ, ê láñ, ê váñ, ê yáñ, ê sañ, ê señ, ê sêñ, ê siñ, ê síñ, ê soñ, ê sóñ, ê sôñ, ê suñ | Kõnõk | to | clarify | clarifier | B'á jô na mõt a a sáñê jam èziñ éyoñ mõt ate a a vólõ náa ê bõt bevó'ó bê tú'a wô' ê jôm a a kômbõ jô, ñgê ke ê jôm a a kômbõ líti. ("A person is said to clarify a situation when he makes other people understand what he means or what he is trying to demonstrate."/"On dit qu'une personne clarifie une situation si elle essaye d'aider les autres à mieux comprendre ce qu'elle veut dire ou ce qu'elle essaye de démontrer.") | |
15 | ê | sáñan | ê káñ, ê láñ, ê váñ, ê yáñ | Kõnõk | to | self clarify, to be/become clear | se clarifier, être clair | B'á jô na jam d'á sáñan éyoñ jam éte ébíén d'á vólõ náa bõt bê tú'a yem ê jômê jam éte é né, ñgê ke ê jômê jam éte d'á líti. ("Something is said to clarify itself if that thing itself helps people to understand what it is or what it represents."/"On dit que quelque chose, comme une situation ou une théorie, se clarifie, si cette chose s'explique elle-même ou permet aux gens de mieux la comprendre.") | |
16 | ê | sásaman | saman | Kõnõk | to | self sextuple, multiply self by 6 | se sextupler, se multiplier par 6 | ||
17 | ê | sásame | saman | Kõnõk | to | sextuple, multiply by 6 | sextupler, multiplier par 6 | ||
18 | ê | sát | ê bát, ê kát, nyát, ê sáé, ê sám | Kõnõk | to | phone, make a phone call | téléphoner | Suffix: sát: ñgul ya ê kalan édùñ (ñgê ke ñkóbõ, akeêke). | |
19 | ê | see | ê kee, ê vee | Kõnõk | to | not make an effort | ne pas faire un effort, faciliter | ||
493 | ê | sek | zek, ê sik, ê sok, ê sõk, ê suk, ê súk | Kõnõk | to | improve | améliorer | ||
597 | selá-selán | beselá-selán | selan | Õfôp | differently | différemment | B'á jô na mõt a ñgá bo jam selá-selan éyoñ a ê bo dê a sela'an áválê jam éte d'á tê yianê boban. | ||
20 | ê | semelan | ê samele, ê sámêle, ê sêmêle | Kõnõk | to | self advertize, be/become advertized | se faire la publicité | ||
21 | ê | semele | ê samele, ê sámêle, ê sêmêle | Kõnõk | to | advertize | faire la publicité | ||
22 | ê | semese | ê samese | Kõnõk | to | imprimer | |||
23 | ê | set | ê fet, ê nyet | Kõnõk | to | colorer, mettre de la (une) couleur | add/apply a color | ||
24 | ê | sêñ | ê sañ, ê señ, ê siñ, ê síñ, ê soñ, ê sôñ, ê suñ | Kõnõk | to | trust | faire confiance | ||
25 | ê | sêñan | ê sêñgan, ê síñan | Kõnõk | to | trust self, trust each other | se faire confiance, avoir confiance en soi, se faire confiance mutuellement | ||
26 | sêñê-señe | tekee abui | Õfôp | of course | évidemment | Ye õ ñgá mane bo ésáé aañgõ'é? sêñê-señe! Kõmô'õ tili kálate ate; sêñê-señe, te wo vúane mendem mê ntilán. |
|||
27 | ê | sêñge | ê sêñgan | Kõnõk | to | benefit, get a benefit from an activity, a sale, etc | bénéficiler, obtenir un bénéfice | ||
28 | sêsáé | besêsáé | fêfáé, mbêbáé, njêjàé | Õfát, Èyõlè | current, currentness (the fact that something is happening currently) | actuel, actualité (le fait qu'un événement est actuel ou se passe en ce moment) | B'á jô na jam é ne sêsáé ñgê jam éte d'á boban éyoñe jín'ébíén. ("An event is said to be current if it is occuring right at this moment."/"On dit qu'un événement est actual (ou courant) s'il se passe en ce moment même.") Sêsáé è ne ê jam d'á boban éyoñe jín'ébíén. ("Currency or actuality is a characteristic that indicates that something is happening right at this moment."/"L'atualité est une charactéristique qui indique quelque chose qui est en train de se passer maintenant même.") |
||
29 | sêsáé-sêsáé, sêsáé e sêsáé | besêsáé-besêsáé, besêsáé e besêsáé | fêfáé, mbêbáé, njêjàé | Õfôp | currently | actuellement | B'á jô na jam d'á boban sêsáé e sêsáé (ñgê ke sêsáé-sêsáé) ñgê jam éte d'á boban éyoñe jí. ("An event is said to occur currently (or to be occurring currently) if it is happening right at this moment."/"On dit qu'un événement se passe actuallement (ou courament) s'il se passe en ce moment même.") | ||
30 | ê | si'iki | ê si'ibi, ê si'ili | Kõnõk | to | randomize | randomiser | ||
381 | ê | similan | simí (Kõnõ' anjen) | Kõnõk | to | stop self | se stopper | ê "simili" a ne mbósê kõnõ'õ ya ê kõnõ' anjen "simí" | |
384 | ê | simili | simí (Kõnõ' anjen) | Kõnõk | to | stop | stopper | ê "simili" a ne mbósê kõnõ'õ ya ê kõnõ' anjen "simí" | |
1339 | ê | sit | ê sis, ê vit | Kõnõk | to | show/do/perform a favor | favoriser, faire/montrer de la faveur | Bõt ê ya étison ê yà Mebem b'á wô'ô ñkúkúmá ôlún amú a ñgá sit moónyàñ éyoñ a ñgá tóp ê mõt a ê yiane lôñê ndáa biañ. ("People of the city of Mebem are mad at their king because he favored his brother when choosing whom to grant the contract to build the city's pharmacy."/"Les citoyens de la ville de Mebem sont fachés contre leur roi parce qu'il avait choisit son frère quand il avait selectionné l'entreprise qui allait contruire la pharmacie de la ville.") e sitan: to self-favor, to be favored/se favoriser, être favorisé |
|
35 | ê | sík | ê sek, ê sêk, ê sik, ê suk | Kõnõk | to | denounce | dénoncer | ||
178 | ê | sínan | ê síli, ê jíni, ê víni | Kõnõk | to | prioritize self, give priority to self | se prioritiser, se donner la priorité | ||
978 | ê | síni | ê síli, ê jíni, ê víni | Kõnõk | to | prioritize | prioritiser | ||
18 | ê | sítan | ê vútan | Kõnõk | to | self question | se questionner, être questionné | ||
18 | ê | síti | ê víli | Kõnõk | to | question, ask a series of questions as if doubting the person who is responding | questionner, interroger, subir un interrogatoire, poser des questions comme si on doute des réponses | ||
37 | ê | somele | ê somelan | Kõnõk | to | fail | échouer | Ñkúkúmá a ñgá lôme Éla náa á ke bi ê be zeê-mimfaká, ve Éla a ñgá somele. ("The king sent Ella to go and arrest the trouble-makers, but Ella failed."/"Le roi avait envoyé Ella arrêter les bandits, mais Ella avait échoué.") | |
545 | ê | són | ê fón, ê kón, ê lón, ê món, ê wón, bón, tón | Kõnõk | to | abuse (someone else) | abuser (d'une personne queconque) | ||
545 | ê | sónan | ê fón, ê kón, ê lón, ê món, ê wón, bón, tón | Kõnõk | to | abuse self | s'abuser, abuser de soi-même | ||
1444 | ê | sõndan | ê bõndè | Kõnõk | to | reveal self, be/become revealed | se révéler, être révélé | ||
1188 | ê | sõndè | ê bõndè | Kõnõk | to | reveal | révéler | ||
1264 | ê | sõñ | ê sañ, ê señ, ê siñ, ê síñ, ê soñ, ê sôñ, ê suñ, ê bõñ | Kõnõk | to | sacrify | sacrifier | Éyoñ ñgeñgáñ ô ñgá yênê na abui beñgon ê yà Ñkõ'ôvõs bê teke ê fe bíáé bón, an'ô ñgá sõñ èkêlá. Anê beñgon ê yà Ñkõ'ôvõs bê ñgá beta tátè náa b'á bíáé. ("When the spiritual doctor found out that many native girls from Nko'ovos had stopped having children, he sacrificed a goat. The girls from Nko'ovos resumed having children."/"Quand le doctor spirituel avait constaté que les filles de Nko'ovos ne faisaient plus d'enfants, il sacrifia une chèvre. Les filles de Nko'ovos recommencèrent à faire des enfants.") | |
1770 | ê | sõñan | ê sañ, ê señ, ê siñ, ê síñ, ê soñ, ê sôñ, ê suñ, ê bõñ | Kõnõk | to | self sacrify, be/become sacrified | se sacrifier | Éyoñ ñkúkúmá a ñgá yênê na bõt bê ñga zu manê wú, ê nde a ñgá sõñan náa á kõtée bõte bé. ("When the king saw that many of his people were dying, he sacrified himself."/"Quand le roi avait constaté que beaucoup de ses gens mouraient, il se sacrifia.") | |
948 | ê | sôé | ê bôé, mvôé | Kõnõk | to | ascend, self-elevate, such as for a baloon | s'élever, s'élever seul ou en montée libre, comme un ballon | Èbumá é ñgá sótan nyê ê wó, é ñga sôé. ("The balloon escaped from his/her hand and started ascending."/"Le ballon de gaz s'était libéré de ses mains et avait commencé à s'élever.") | |
545 | ê | sôm | ê sám, ê sêm, ê som, ê súm, ê lôm, sàm, sóm (sómbòk) | Kõnõk | to | originate | venir de, provenir | ê bi átáta'a ñgê k'abôndôñ | |
545 | ê | sôman | ê sám, ê sêm, ê som, ê súm, ê lôm, sàm, sóm (sómbòk) | Kõnõk | to | originate self, create self from something else (or one way or another | se créer à partir de rien ou de quelque chose d'autre | ||
15 | ê | sôs | ê sôñ, sôn | Kõnõk | to | defend (a person, a cause, a team, an organization, etc) | défendre (une personne, une cause, une équippe, une organisation, etc) | ||
15 | ê | sôsan | ê sôñ, sôn | Kõnõk | to | self-defend | se défendre | ||
439 | ê | sul | nsul, ê ful, ê kul, ê tul, ê sal | Kõnõk | to | poison | empoisonner | ||
429 | ê | suleban | nsul | Kõnõk | to | self poison, poison self | s'empoisonner, être empoisonné | ||
9 | ê | sumulan | ê samele, ê sámêle, ê sêmêle | Kõnõk | to | rate self | donner une estimation quantitative de soi | ||
10 | ê | sumulu | ê samele, ê sámêle, ê sêmêle | Kõnõk | to | rate, set an estimate on something | faire une estimation de quelque chose | ||
785 | ê | sun | ê son, sôn, sùn | Kõnõk | become rotten, mold | se gatter ou devenir pourri (surtout la nourriture), moisir | |||
1345 | ê | sut | sut, ê kut, zut | Kõnõk | to | organize | organiser | Ñgê bí á yi náa ébê'ê jin'é lõt mvo'óé, bí á yiane kõm ê sut ê je. ("If we want this celebration to occur right, we should rightly organise it."/"Si nous voulons que cette célébration se passe dans de bonnes conditions, nous devons bien l'organiser.") | |
1335 | ê | súman | ê fúman, ê lúman, ê vúman | Kõnõk | to | urge self | s'exorter | ||
1335 | ê | súmu | ê súbu, ê súlu | Kõnõk | to | urge | exorter | ||
567 | ê | súmúlan | ê samele, ê sêmêle | Kõnõk | to | coordinate self | se cordonner, être/devenir cordonné | ||
568 | ê | súmúlu | ê samele, ê sêmêle | Kõnõk | to | coordinate | cordonner | ||
1514 | ê | súñ | ê sañ, ê señ, ê sêñ, ê siñ, ê síñ, ê soñ, ê sóñ, ê sôñ, ê suñ, ê súp | Kõnõk | to | converge | converger | B'á jô na bíôm b'iziñ bí á súñ éyoñ bíôm bíte bí á ke nsámbá na bí ke tôban áka'á vôm èziñ. Bõt ñgê ke betít bê ne súñ. Anòn ñgê k'atétè é ne súñ. ("Entities (people, animals, birds, liquids, stars, etc) are said to converge if they are moving together towards a certain point or goal."/"On dit que des entités (personnes, animaux, oiseaux, étoiles, etc) convergent si ces entités vont ensemble se rencontrer à un certain point.") | |
1275 | ê | súñan | Kõnõk | ê sañ, ê señ, ê sêñ, ê siñ, ê síñ, ê soñ, ê sóñ, ê sôñ, ê suñ, ê súp | to | self converge, be/become converged | se converger, être/devenir convergé | ||
350 | ê | yóndõ | ê sóndõ | Kõnõk | to | electrify, put electricity (on something), install electricity | électrier, mettre ou installer de l'électricité |
A | B | D | E | F | H |
I | J | K | KPW | L | M |
N | ÑG | ÑGBW | Ñ | NY | O |
P | S | T | TY | U | V |
W | Y | Z |
Añga' Biyõlè | Mbôka'a | Ê Nyií Õsú
Ñgê ô yên'évus éziñ ñgê ke jôm éziñ j'a síli ñkõmán, bí á ye yêne meva' ñgê w'á ye kate bíà.
Si vous trouvez une erreur ou quelque chose qui a besoin d'être corrigée, faites nous savoir.
If you find an error, a mistake, or a correction that should be taken care of, please let us know.
Mvôk | Copyright, © 2006-2023, Ñkóbõ Búlu | | | Nyõ'ô Bíá |