Èvia' Ê Nyúle Mõt-a-Binam: Mó
Wó
Èmek
Wó ô n'èname jíá yà bíname nyúle mõt-a-binam è bilí.
Mó Mêbàé
Mõt-a-binam a bilí mó mêbàé.
Anê nyúle mõt è n'ôsêsáa, éyoñ wo ê fombõ mõt-a-binam ôsú ñgê ke ê mvús, wó wúá w'á yénè ê mbó-ñgàl ê mõt:
Wó õvó'ó w'á yénè ê mbó-ñnôm:
Wó ôse ô tií aa ñkuk.
Mimvòt
Biyoñ biziñ, wó ô ne mbútán aa bekóñ b'á loene náa mimvòt.
Bifas Ê Yà Wó
Èmek
Wó ô bil'ábui ê bifas.
Bitúl
Éfas èziñ j'á late wó aa ñkuk:
Éfas ê yà yôp é ne jô na "ètúl:
Bitúl ê yà nyúle mõt
Mva'án
Mva'án è n'è éfas é n'étúl ê sí:
Ñkun
Wó w'á tátè aa ñkun:
Õkañele = Ôváma'a = Nsúnúk
Õkañele (ñgê k'õkañele ê wó), ô nê fe jôé na õváma'a (ñgê k'õváma'a ê wó), ô nê fe jôé na nsúnúk (ñgê ke nsúnú'ú wó), ô n'è éfase j'á dañ ayàp ê wó mõt:
Èkútêbóñ
Ê zàñe ñkun aa õkañele/õváma'a/nsúnúk, wó ô bil'ékútêbóñ:
Akul Ê Wó
Èmek
Wó w'á man aa akul ê wó:
Õñgas È Wó
Ê zàñe õkañele/õváma'a/nsúnúk aa akul ê wó, wó ô bil'ôñgas:
Anyù Ê Yà Wó
Èmek
Wó ô bil'ányù átáan:
Õnyù
Anyù é ne minté-minté:
1. Ñnôm ônyù
2. Ñgál ônyù (? M'a dañ ayàp)
3. Bijañ õnyù
4. Te ê bo ma nálè
5. Me têl'ètám
Bíáé
Õnyù ôse ô bilí jáé:
Mimfô'ôsán Yà Wó
Èmek
Mõt a ne ñgul ya ê fô'õ wó meválê m'èziñ.
Mbêtán Ê Wó
Amú wó ô latáane nyúl aa jua, mõt a ne bête wó yóp:
Nsilán Ê Wó
Mõt a ne sili wó sí:
Ñkótán Ê Wó
Mõt a ne kótõ wó ôsú. Amú ékútêbóñ é bilí jua, mõt a ne nyi'i wó ê zàñe ñkun aa õkañele/õváma'a/nsúnúk:
Amú ôñgas ô bilí jua, mõt a ne kótõ ákul-ê-wó:
Nsámán Ê Wó
Mõt a ne sám ányù:
Èbôbóñ
Õnyù ôs'ô ne ñgul ya ê nyi'ibi amú ô bilí bibôbóñ:
Èkúta = Èndumba = Kondoñ
Anê mõt a ê nyi' ányù, a ne ñgul ya ê vúl ékúta:
<Photo>Akòn Ê Yà Mó
kótênso
kótênso: tumor from serum in tendon sheath on back of hand or wrist
Èfíá
õsêsáa (abui: asêsáa): symmetrical/symmétrique