Ñkaná - Kúlu B'áa Zeê

Kúlu b'áa Zeê bê mbê bê toó nlam èziñ.

Bê mbê ámvôé. Bê mbê fe bê bilí bón.

Mfumbalé zaé a ñgá boban ê nlam.

É ñgá bo náa Kúlu báa Zeê bê ñga yè wú zaé. Éyoñ bê santáane ya ábui, ê nde bê ñgá yíli náa b'á zu dí bóne báp.

Ê môs ôsú, bê ñgá yíli náa bá zu dí món'a Zeê.

Bê ñgá wôé món'a Zeê.

Anê bê ñgá ke ôsôé náa b'á ke ba, a ê sôp, tít.

Bê manê yám aa dí món'a Zeê.

Éyoñ bê mane ya ê dí món'a Zeê, ê nde bê ñgá yiane dí món'a Kúlu.

Mõs ôte, Kúlu a ñgá jô Zeê na, "Kelê yañge ôsôé ñkè. M'a ye wôé mónê wom. M'a ye ba ê nye bifús bifús. Éyoñ éte, m'a ye sõp tít ôsôé. Éyoñ w'a ye yêne metyì ôsôé, w'a ye yem náa me wôé ya món wom. Éyoñ éte w'a ê ye kõmesanê bityita'a ê yà yám bidí.".

Anê Kúlu a ñgá ke ôsôé ákõé.

Éyoñ Kúlu a ñgá ke kúi ôsôé akõé, a ñgá nyoñ bibumá bí mvùt. A manê bie sal. Á ñga miat bibumá bí mvùt ôsôé. A ñga sõé nlendè ê yà mvùt ôsôé.

Éyoñ Zeê, a mbê ôsôé ñkè, a ñgá yên évêle mêndím, a ñgá si' a kó na Kúlu á wôé ya mónê wèé.

Zeê a ñgá yênê fe bifas ê bíbumá bí mvùt ôsôé.

Anê Zeê a ñgá yeme náa Kúlu a tê/kê bo ê nye medu'án.

Anê Zeê a ñgá loene Kúlu, a sílí nye náa, "Á mõ! Zá ávále jam dí? Ñga êbí ñgá ka' náa bí á zu dí bón báñgán? Mónê wôé a ne vé?".

Ve Kúlu a ñgá túp a kê solè mónê wèé.


Minsílí Yà Ñkaná Wu

Minsili Yà Ájô

1. Ê ñkañete wo te/ke láñ ñge ke e wôk, wo be avál avé? Ye nya ajô? Ye ényeñ? Amu jé woò yalane nalé?

2. Efandá èvé j'á be na b'á yiane ñgus?

3. Mame ya nláñ ôte m'á tê/kê boban e vé? Ye nlam étam? Ye afan étam? Ye nlam aa áfan?

4. Nláñ wo be ô bilí avále bitétéa avé? Ye w'á bê ô bilí ve bôt étam? Ye betít étam? Ye bôt aa betít?

5. Ñgê betít b'á be ê nláñ ôte, aa ñgê wo yem metum ya miñkaná mí Búlu, ye ô ne bíá kat ávál avé wo yeme tit éte? Ye j'a wulu? Ye j'a yôo? Ye j'a yêle? Ye j'a máte? Ye j'a jòk? Ye j'a bêt ê bilé? Ye j'a lôñelan (ane fui)?

6. Ê bitétéa bí á bê éte, ye bíá be bí bilí biyõlé? Ñgê bê bilí biyõlé, biyõlé bíte bí n'áyá?

7. Ê bá b'á tê/kê kobô, b'á te/ke jô áyá? Ñgê b'á tê/kê jô jôm éziñ, ye õ ne tili ê jôm b'á tê/kê jô?

8. Jam avé wo tê/kê nye'e ê nláñ ôte?

9. Jam avé wo tê/kê víni e nláñ ôte?

10. Je wo tê/kê yé'é nláñ ôte?

11. Ye ô bilí minsílí mfá'á yá nlañ wo tê/kê láñ ñge wôk?


Mimfèfè Bífíá

e be'ele: to decide/déceder

éfandá: problem (to solve)/problème á résoudre

ényeñ: fiction, short story/conte

e ñgus: to solve a problem/résoudre un problème

nlendé: juice/jus