Èmek

Èyèndè j'á sumulu náa mõt aa yé'è, ñgê ke náa bõt b'á yé'è, èjis èziñ. Ê mõt a ê yèndan, á njí yiane ê yat, á njí yiane ê nyúbu, á njí yiane ê síti ê mam a a yé'è. Ê mõt a a yé'è a a yiane kpwálan náa ê jôm a a yé'è é n'èvôvò bêbêlá. Ê mõt a a yé'è a a yiane búni náa abui ê bõt b'á yem abui ê mam aa bê n'átyêñ bê ñgá fas a a yemelan ê mam b'á yê'êle nyê.

Èyèndè j'á boban ábui bêvôm anê ônyõé, õtút, afúk, abàp (bezimbi, adúlo'o, akeêke), akeêke. Mfá'á éyôlõ jáñgán, bí á ye dôm éyèndè ê yà bikõñga. Bí á ye wulan éyendè ê kilíse'e ve biyoñ b'iziñ, bí á ye kôñêlõ èyíyíbi éyèndè.

Bimeme' Ê Mendem Ê Yà Éyèndè

Avál avé wo ê yem náa mõt a ne ñyèndán? Mam mevé m'á líti náa mõt a ne ñyèndán? Ye ô táme ya ê yênê mõt èziñ a ê ye'elan èyoñ ése? Ye wo yeme mõt èziñ a a tót áka'á mêjô maná biyoñ biíse?

Ê bõt bê nê ñyèndán b'á wúmbu bifús biziñ ê y'ékõkõñga ê kálate wòp (nál'a ne náa b'á sá'ále fe bifús biziñ). Ñga ê ô yêne ya ê miñkílís miziñ mí á ndumun Bíbele èyoñ ése, mõs ôse?

Ê mõt a nê ñyèndán a ñgá yé'è náa á ve Zambê wèé (1 Thessalonians 5:16-18) ñge ke Állah ákéva biyoñ bíse. Ê mõt a nê ñyèndán a a yiane vê Jèhôvah ñgê ke Állah ákíba éte ású jam ése. Ja'a jam é n'abé ñgê mváé, a a yiane vê Jèhôvah ñgê ke Állah ákéva.

Ê mõt a nê ñyèndán a ne ñgáñgôõ èyoñ ése náa á semele ásêñgê yà õndêndàn nsañga wé (1 Peter 3:15). Ê mõt a nê ñyèndán a a yiane bo ñgáñgôõ yà ê mêm mbía bê mam bõt b'á líti mfá' ézêzambê wèé (èbaña'a, bitá, aa bivõñ ê yà Zambê yà Bíbele a ñgá tyini (õ ne láñê mam mête ê kálate Yátchua aa bifas bifê yà Bíbele).

Èmeme' Ôtúlu Yà Éyèndè

Ê bõt b'á yèndè b'á belan abui ê biseñga aa bikpwelé, ñgê ke náa b'á bámêtane biseñga aa bikpwelé.

Éyoñ èyèndè j'á tátè, mõt a a fútêban biyúmu. Bive'án bí ne:

Èyèndè j'á boban aa zēn ê ya ê biyúmu bí á só ê mfúfúp ê kálate ya ékõñga. Éyèndè ê kilíse'e, bive'án bí ne náa b'á jô ômíês na ô me'etêe bíyúmu bíná:

Bíjise bíná bí á fútêban anê biñgeñgete bêbêlá mam (Mebewú 11:1, 11:6). Anê bífúta'a bíná (bityóé yà Bíbele, afunu, bikõkõñga mêñgólo'o) m'á vêêban mewoso, mewoso mête m'á jêñê na mê míêse. Ajô te, biyoñ b'iziñ, mewoso mête m'á síli minsílí. Éyoñ èfuñ é né (anê meye'elan, bidóoé, bikôtan, akêke), bê ne tátè náa b'á yat mam mête.

Éyoñ bõt b'á síli abui mínsílí, nál'a ne bo ê ndem ya ési'ibi aa èbêlan. Ñyèndè a a yiane yê'êban náa 'ibi aa b'á èko-ziñ á njí bi ê bikpwêñ yà ê mam a a yê'êle. Ôvò, èko-ziñ á njí bo ñgáñgôõ mfá'á ábui mínsílí. Ajô te minsílí mí n'abé.

Bimem' Ê Biseñga aa Bikpwelé

Anê ñyèndè a ê kumelu õvõt ê yà bõt bê yii binyuan aa bikpwêñ, ñyèndè a a yiane kõmesan a a belan biseñga aa bikpwelé meválê mevál, ñgê ke náa a bámetan bíê, a a yiane ê fe bá'áte bie ású ésiñga.

Õnyênyóñ ékpwelé yà éyèndè ô n'èté ômvun (Mfêzàñ 6:1) ñgê k'õñgú' éñgeññgeñ (Lômàn 13:1-3, 1 Timõté 2:1-3, Títus 3:1). Ñgê jam é njí ke bo ônyõnyõs aa èsôõ é njí bo, ñyèndè a a yiane yénè anê mõt a ê yem abui, a ñgá yé'è abui ê mam, a bil'ábui ê mefek, a n'abúsõñgõ, a a só ôñgúñgú' ôtút, ñgê ke náa a a bámêtan binyañ bíte.

Ñgê mevíndí'í mête mê sê ñgul ya ê voñõtan ñgê ke náa mevíndí'í mête mê teke kpwál, ñyèndè a a yiane yénè anê nyí an'été ômvun. Ñyèndè a ne bo mbíáé, ntêb'õsú yà ônyõé, èvêt áfúk, mvíndi bezimbi, õmvun ê yà ábàp, mfò, ñkabè, ñkôndôk, akeêke.

Ñg'été ômvun ét'è é teke vólõ, ñyèndè a ne belane bikpwelé b'iziñ. Bíkpwelé bí nê bo ôwõn (ñgê k'akúkala) aa èbeñgákók

Mekúkalá biseñga bí a beleban ê bekilíse'e mí líti bõt náa bê bil'ôndêndàn nsañga ê vôm èziñ, a ne Zambê ya ê Bíbele . Zamb'áte, ñgê k'Ála ate, ñnye a ñgá té be. A a nye'e bê ábui. A n'è ésaá wòp, a ne ê fe mvôé jàp. Ajô te, b'á kat miñkilíse'e náa b'á sêm éyoñ ése, náa b'á fia' Zambê ya ê Bíbele biyoñ bíse. Ajô te, miñkilíse'e mí á jôôban náa b'á yiane vasan éñgóñ-èñgóñ, aa b'á yiane nyiiban. Aa Zambê ya ê Bíbele ñnye ètám a nê nyii ê be.

Mewoso m'èziñ m'á ndañetan náa mê yôlõ, ñgê ke náa mê síti ê mam b'á yé'è. Nál'a wô'õ bo étyêtyám mfá'á bá b'á kômbõ yèndè ê be. Èko-ziñ amú njêmban bísêsáñê biyalán, ê bá b'á yèndè, b'á nyõs biwot meválê mevál. B'á tátè bê ñga tyiñeli nlôlòk. Èyoñ éte bê ñga tyiñeli õvôvôs, bê ñga fasan mezēn ê yà belan avêváé bikpwelé, anê biyê'êtye. Bifôfõt ê miñkilíse'e ê mimfõndè aa míntàn mí ñgá ke Áfilíka bê ñ belan õvôs náa bê dut bityep ê bikõñga bíáp. Mimfõndè ê miñkilíse'e b'áa be mimbañ bê ñgá sáé nsámbá, bé nyoñe ñ ê mesēl m'ôvôs. Bê ñgá wún ê bõt. Bê ñgá feñele bõt, aa bê ñgá wôé bõt amú ékõñga jáp.

An'ébubut ê bikpwelé, bõt ê bikõkõñga bê ñgá té bifíá aa mam m'èziñ ású na bê vóne õmvõm wóp. Bê ñgá belane aka'á bífíá an'éyeleke, èwóbõ, èfô'ôsõ, aakeêke. Õnyut-õnyut náa, bê ñgá bô' átyõt èziñ ású na ê mõt ás'a be'ê bijõ ê yà bijis bíte a a yiane fóñêseban, akêkúí áwú ékpwal. Bê ñgá bô' átyõt èziñ ású na asúsúñ aa binyúnyú'ús ê mebàp bí su'u bê. Õnyut-õnyut náa, bikõkõñga ê bõt bí á yiane mêmêban, ñgê ke náa bí á yiane jáméban ê mam mêse amú bê b'á tõñe ve metiñ.Abui ê bõt bê mbê ntíndán yà wúban kilíse'e aa èyíbi. Èyoñ éte, nanê bõt bête bê ñgá tyiñeli bebíáé, bê ñgá bo náa bónê báp bê bo miñkilíse'e ñgê ke mintàn. Anê bê nê bútúban ôtúl yà éyèndè.

Bií Be Nté Bê Ñgá'an Bóñgô

Bikõkõñga bí bõt, á dañ ê dañ b'á b'á yèndè, bê njí bi ê biyalán mfá'á ábui mínsílí, á dañ ê dañ binyõnyõé aa bityêtyám mewoso. Biyoñ b'iziñ, é n'ayáé na miñkilíse'e mí tõláan a a mêm ávôs ê yà bikõñga ñgê ke "mbamba bítá". Bê ñgá búní náa mbamba avál yà yèndè é ne aa bê boóo bê nê nyumín.

Bóñgô bê wô'õ vô'ôlõ bê toó évôl, á dañ ê dañ éyoñ b'á ko mewoso wòñ. Ê nde fe, avêvê áfõé é ne ñkõmán na bóñgô bê voñáan mfá'á mewoso. Ñgê sake nálé, bóñgô bête b'á ye vôlõ fóñêsõban ású éwot ése é njí bo mbó. Ajô te, é ne tyí'í na bóñgô bê bo ñyèndán. Aa nanê bê nê ñyèndán, bóñgô bête bê ntóo "bezimbi".

Ane bifôtõt ê mimfõndè ê miñkilíse'e aa mintàn ñmie mí ñgá bo bisêsēm átúlu yà éyèndè. Nanê bõt bê ñgá yèndan, anê bê ñgá bútúban õtúlu. È mam máná mê ñgá méan aa ñyèndan w'á tab'ayà, nyaá ányá áyàp.

Éyèndè ôtúlu jíná j'á títi tyí'íbi. Éyèndè ôtúlu jíná é n'èkôkón ábui aa é n'èyõyombè abui ndembênê bõt b'á yeke jí'á yeme náa bê ñgá yèndèban. Éyoñ mõt á ntóo ñyèndán, é n'ayáé na á vaáa émíén été. Õvò, nté bê ñgá'án bê fúte mendem mêse yà éyèndè, b'á ye sôõ ètyíl-ètyíl na bê ne ñyèndán.

Ôtúlu Yà Ésêsēm Éyèndè

Ènyèndè ê bóñgô j'á boban aa ntyêl, ènyônyó'ós, aa èkôkòn ôtúlu. Beabóñkô'o b'á fumele aa èkõñga. Biyoñ b'iziñ, dá kúí na mam m'èziñ mê ñgá bíñêsi bebíáé.

É n'èfōl-éfōl náa món a a yiane tátè íátè. Ñg'á ne món-a-fám, a a yiane tyí'íban átyēl. Nanê món a a tátè náa a a kóbõ, bebíá a ê bõt bê nê nye bèbè (bemvôn y'õ ônyõé, bimvám, bemvóé y'õ ônyõé, akk) bê ñga yê'êle móñgô na á lõndée Zambê ya ê Bíbele ñgê ke Ála. Èyõlé zamb'áte j'á tótêban èyoñ ése akêkúí é ntó èfasê yôndõ aa móñgõ.

Móñgõ a a tátè náa á ñga yé'è mam mê tií aa õndêndàn ê nsañga, "Zambê", "Yèhôva", ñgê k'a "Ála>. Bê kate móñg'áte mõs ôse, èyoñ ése, náa zamb'at'a a nye'e nyê, aa náa zamb'át'a ñgá bótan õnyõé wóñgán ábui. Bebíáé bê táté na b'á kee móñgô ê vôme ya élõndá áman ê sónd'ése.

Ê kilíse'e, yêyáé, ve ábím ésêsēm d'á yiane, móñgô a a duuban (akusábo éfásêfás ê bóñgô b'á yôn éyoñ b'á duuban, èfásêfás bê bíáé bê teke bísi). Miñkilíse'e mí á ê me'ete ê ki mfá'á ényándè, õñgús, ènyán, ñg'ôkala ê nduán. Mam mêse m'á fumele aa ñkilíse'e éñgá'ás (katõlôs ñgê ke mimfumelu), èjulu, õnyenyet émvut bêbíá, avàp, akk.

Abui ê bijulu ê miñkilíse'e mí é duu bóñgô. Bê teke síli bóñgô bête ñgê b'á me'ete nduán. Bê teke síli bóñgô bête ñgê b'á kañese náa Yésus Kilís a ne ñkõtè wop. Bêbíáé b'á bo teke duu bónê báp b'á yéné anê bá bê teke bísi bón. Bê teke wô!ô bónê mintáé. Bê njí yi ñkõtèbán ê bónê báp, bê teke tõñ ê mbamba míñyê'êlán yà ákúndá. Ê jam d'á dañ ê dañ é ne náa bebíáé bête bê teke sémè Ntí.

Láyalêe nduán ésêsēm, bóñgô b'á yiane ke ê sikôl'a sóndõ (aa biyoñ b'iziñ, b'á yiane ke étyóé Bíbele) sónd'áse. Álênd'é nê ñkõmán ású sikôl'a sóndõ>, mimfim mí á líti bive'ela'a (ñgê ke miñkañán) aa bifúkú'u mimfó'ólõ mí ñgá fó'ólõ ntí émialè-èmialè. Ntí ate a ne nzoñga, a bilí fe biñgúñgúñ bí mís. Èvá'á yà bive'ela'a bíte é ne náa bí võndée èmvun ê yà évia' ê mõt-a-binam. Ajô te bõt b'á ye búni náa ñnyíl'ate ñnye ètám a ê yôte èlõndè. Mimfin ê yà álêndá sikôl'a sóndõ mí á líti bilésôn miñgómêkõ.

Bíve'ela'a bí ba'á mimfin bí á líti Yésus a be'ê bóñgô, Yésus a vá'a bõt bakútu bênyin ñgê ke bõt bakútu bêtáan bidí, Yésus a wômõ'õ Lazáwus ê miñwúán, Yésus a toó éjakás ê yôp a kele ê Yé'úselem, Yésus a tyelê ê ñgómêkõ a yénè'è èñgôñgól anê a ê nyii bõt ê yà síi ndõn.

Mimfin mí ne ñyósán ábui aa:

Ôbôbóé ê bikōl ê yà sikôl'a sóndõ, bóñgô b'á yé'è meye'elan mê Tatê (bê teke timine bóñgô meye'elan mê Tatê, aa teke mõt a a bísi ñgê bóñgô b'á je'el'èfas èziñ ê y'été). Õseñga ô ne náa meye'elan mê Tatê mê nyíñêliban aa mê latebáan ê boóo bóñgô ê ñnõm étò.

Ènyut Ôjas

Õseñga wúá yà áseñga éyendè é ne náa bõt bê wô'ôtan õyuyut, èkôkòl, njóbetán, aa njáñán. Ajô te, bõt bête b'á ye yi ñnyii bõt. Bíbele aa Ku'ulán bê ne njálán aa bífús bí á nê tôé õñgēs ê yà éyendè, ve nanê ê mõt a nê ñyendán a a wô'ô mejô yà bikõñga mõs ôse.

Bimé Yà Éyendè

Betaa õseñga wúá yà áseñga éyendè ô ne náa mõt á búni náa á njí bo ñyendán. Mõt a a yiane wô'ôtan mváé mfá'á wé émíén. A a yiane búni náa Zamê yà ê ñgul ése, ñgê ke Ála a ñgá tóp ê nye náa á nyií nyê. Mõt ate a a yiane búni náa a bil'étyu'u j'á ê vêêban ê ke ê be mõt áse, fó'ó ve ê be bõt bê ñgá tóbêban.

Míñkilíse'e mí nê ñyendán mí wô'õ búni náa ja'a ôñgút mí bilí ô n'ètyu'u Zambê ya ê Bíbele a a vê ê bá a ñgá tóp éjó'ós-èjó'ós. Míñkilíse'e mí nê ñyendán mí á yiane bo ñkpwálán na ê mbe ètám bê nê ñnyián, a ê bá bê njí bo ñnyiá b'á ye kê tabe ñnōm étò ôvôtõ, bê "yônõ' a a lat ê mesōñ".

Mendem ê yà ékõkõñga éyendè mê n'abui, ve m'á fumele aa biyô'ô b'iziñ, anê ñkôñ éyendè, mbõma'anê, aka' ékõñga, aa èjulu.

Èyendè j'á bõs abui ê metum. Ève'án é ne náa õmíês w'á yiane bótõ a lu'u éfan èyoñ ése. Bijêt anê "Zamb'á n'anên, "Allahu Akbar", "Zamb'á nyoñê dúmá, bí á wô'ôtaneban èyoñ ése, ja'a éyoñ mbía jam a ê boban. Wo ye wô'ô miñkilíse'e mí jô'õ náa,

Ê bõt bê nê ñyèndán bê ne nlôlòk. Bê ñgá yé'è anê bê nê sôs ê jam ése é tií aa èkõñga jáp. Éyoñ èsísíti éwõndè j'á fútan ê mfá'á ékõñga j'áp, b'á belan èfí'ése yà yôndõ náa bê même mbúnán wóp; ve ñgê nyênyáé jam é fútán mfá'á ékõñg'èfê, bê kómêkán. Ève'án é ne náa mintàn mí á jê'êle náa Ála a ñgá yôtan ku'ulan áse ê be õbibiàé ê Mõamêde (nál'a ne náa Mõamêde ñny'ètám a n'ábôndôñ ê yà Ku'ulán) ve benyênyáé mintàn bête bê sê ñgul ya ê kañese náa, "ntilán ôse ô ne wú w'á só ê be Zambê" (Zambê ya ê Bíbele).

Bíbele (Ñkôlán 21, Lèvitíkus 25) b'áa Ku'ulán (nál'a ne náa kilíse b'áa Èyíbi) b'á sú'ú élomese (aa èfúsa'a) ve miñyendán bêmvôn yà ékõñga ése j'á ñgulukan mêm élomese aa bijóé yà ávevan bêkálate báp

Biwóé Aa Metú'ú Yà Éyendè

Ñg'éwóé èziñ é ne éyèndè, é ne náa é yê'êle bõt bê táñêtan ôwuwuñ mfá'á jam èziñ. Jam ét'é ne vólõ ntyóé ñgê ke mfase mam mfá'á mam ê yà ôvumú, õlelas ôkpwêkpwêt, alelas mínsókó'o, akeêke.

Metú'ú yà éyèndè mê n'abui. Èyèndè j'á yê'êle bõt náa bê similíi ñgeñán aa bê similíi nsáán ábui mfá'á yà sóé, amú éyèndè j'á ya' náa Zambê ya Bíble voñõlõ ê bõte bé.

Èyèndè ê bóñgô j'á boban ôsúsúá náa móñgô a a bê ñmíêsán mfá'á biwõndè bín ñgáá nyulu ê nye náa é dôme bidós. Ajô te, ékõkõñga ê mõt é ñgá yèndan é ñgá yé'è é dôme náa ñyê'êlán ôse yà ékõñga jé é ne vêváé bêbêláa ajô. Wõnáa, b'á yé'è fe náa ê jam ése é n'édúdumú mfá'á ñyê'êlán wé é ne minsòs ñgê ke mam m'á só ê sáfen.

Õvò, bíkõkõñga bí bõ bí nê ñyèndán bí sê ñgul ya ê je'ele náa bityep b'iziñ bí á selan aa bí á tyambe bítyep bíáp.

Amú ékõkõñga éyèndè j'á nyut aa j'á sè'è (aa é ne jaa) õjas ê bõt, njakó'o y'è été j'a wô'ôtan ê bifas bifê y'è ényiñ jáp. Ê bõt b'á yèndèban b'á yé'è náa bê bo teke sêñ bêbíén bê wô'ôtan õsaé, bê yem náa bê ne bisêsêm, aa bê tyiñelíi èñgbweñgbwen. Èyoñ éte, b'á yè'è náa bê jõbôõ èyoñ ése (èñgóñ-èñgóñ, bõt b'á yiane ja'aé ê Zambê ya Bíbele ñgê Ála náa á jámè bê). B'á jô míñkilíse'e mí nê ñyèndán na mí á yiane ja'aé njámán, ja'a ású mínsêm bê njí võban ê mõs éziñ, an'évõñ. B'á jô miñyèndán bíbibien ê bõt mí ja'aé njámán na bê ñgá nyoñe ñgap (ñgê ke náa bê mbê mimbêbás étyena'a ê Yésus.

Ê mbôlê miñyèndán bikõkõga mí bõt mí á yé'è mí bam ve éfane jáp, b'á yiane ye'elan éyoñ ése, aa b'á yiane sêñê n Zambê ya ê Bíbele ñgê ke Ála a a ye yõ áñgbwen. B'á yé'è náa "Sêñánè aa ñgenánè amú zēn é èfê é njí bo".

FASÊK!!!
Mimfèfè Bífíá Copyright © 2019-2024, Ñkóbõ Búlu Sunday 03 December 2024 Tilí'i Bía